Một khu đất cạnh đường Đại Thanh (xã Đại Thanh) bị san gạt chóng vánh bằng rác thải xây dựng hồi tháng 8 - tháng 9 - Ảnh: QUANG THẾ
Sau khi Tuổi Trẻ đăng phóng sự điều tra "Thành ủy Hà Nội chỉ đạo sau bài điều tra tùy tiện đổ rác thải xây dựng của Tuổi TrẻBộ NN-MT yêu cầu xử lý nghiêm nạn đổ trộm rác thải xây dựng sau điều tra của Tuổi Trẻ
Điều tra của Tuổi Trẻ trong suốt nhiều tháng cho thấy hoạt động đổ thải không còn nhỏ lẻ, manh mún mà đã hình thành nên nhiều đường dây móc ngoặc với nhau để trục lợi. Bởi vậy nên nhiều "núi" rác cũng đã nhanh chóng "mọc" lên ở ven đô.
Và nguồn rác không còn đơn thuần là rác thải phá dỡ, cải tạo nhà dân mà đến từ nhiều công trình như khách sạn quốc tế, nhà đa năng của trường đại học đến dự án chung cư cao cấp.
Những xe rác lọt vào ống kính máy quay của chúng tôi đều chưa được phân loại, còn lẫn rất nhiều rác thải trong hoạt động xây dựng.
Quan hệ của những người đi đổ thải của nhiều công ty môi trường và bãi chứa cũng nhập nhằng, bởi sau mỗi xe rác chở đến được người ở bãi nhanh chóng san gạt.
Trong quá trình ghi nhận thực tế tại nhiều thời điểm, tại nhiều bãi đổ thải cho thấy những chiếc ô tô đi đổ thải dường như "không vấp phải sự ngăn cản nào".
Có những khu đất nông nghiệp, bờ bãi của dòng sông sau khi rác chôn xuống thì những lớp đất mỏng được phủ lên để "xóa dấu vết". Hay rác sau khi được về bãi chứa tiếp tục được quay vòng, "hóa kiếp" mang đi san lấp ao.
Để bảo vệ môi trường trong hoạt động xây dựng, điều 64 của Luật Bảo vệ môi trường đã quy định rất rõ: "Thi công xây dựng, cải tạo, sửa chữa, phá dỡ công trình phải bảo đảm các yêu cầu bảo vệ môi trường; chất thải rắn và các loại chất thải khác phải thu gom, lưu giữ, vận chuyển đến nơi xử lý; Nhà nước khuyến khích tái sử dụng chất thải từ hoạt động xây dựng…".
Để quản lý rác thải xây dựng, tháng 6-2025 Hà Nội đã giao cụ thể trách nhiệm cho UBND các xã, phường.
Và không chỉ Hà Nội, các địa phương trên cả nước cũng đã giao cho cấp xã, phường cần quản lý chặt chẽ nguồn thải, thúc đẩy mạnh mẽ tái chế, biến rác thải xây dựng thành tài nguyên. Vấn đề là cấp xã, phường đã quản lý ra sao mà vẫn để tệ nạn này tồn tại?
Pháp luật về bảo vệ môi trường đã cụ thể hóa về các hoạt động phân loại, vận chuyển, xử lý rác thải xây dựng, nhưng câu hỏi đặt ra là tại sao vấn nạn này lại vẫn nhức nhối?
Vì sao những bãi đổ thải rộng nhiều ngàn mét vuông hoạt động trong suốt thời gian dài nhưng không được ngăn chặn kịp thời? Tại sao khó xác định khối lượng chất thải bên trong những bãi đổ thải không phép này?...
Vấn nạn rác chưa phân loại đã bị đổ thải, chôn lén ở các nơi không mới, thỉnh thoảng báo chí vẫn phản ánh và các cơ quan chức năng vào cuộc xử lý, xử phạt. Nhưng rồi tình trạng đổ lén vẫn tái diễn nơi này nơi kia.
Câu hỏi về trách nhiệm, công vụ của các cấp cơ sở chịu trách nhiệm với trình trạng này cần phải đặt ra thấu đáo hơn, để vấn nạn xả thải được xử lý rốt ráo chứ không còn phải xử lý theo vụ việc.
Nếu không xác định rõ trách nhiệm, không quản chặt thì những hố rác dưới lòng đất sẽ gây họa, hệ lụy lâu dài cho môi trường và sau này Nhà nước phải chi một số tiền rất lớn để khắc phục hậu quả.
Bộ NN-MT yêu cầu xử lý nghiêm nạn đổ trộm rác thải xây dựng sau điều tra của Tuổi Trẻ
