Người dân làm thủ tục hành chính tại phường 10, quận 11, TP.HCM sau khi sáp nhập - Ảnh: HỮU HẠNH
Nhiều lao động sẽ rời khu vực nhà nước trong cuộc cách mạng
Hầu hết cán bộ, công chức, viên chức đều có kinh nghiệm hành chính và quản lý nhà nước trong nhiều lĩnh vực kinh tế, kỹ thuật, văn hóa, xã hội...
Nếu họ rời khỏi khu vực công, vẫn có nhiều doanh nghiệp và đơn vị có nhu cầu tuyển dụng những lao động có kinh nghiệm trong quản lý tổ chức hành chính, lập dự án phát triển, kinh doanh, pháp lý...
Cán bộ, công chức, viên chức từng trải qua môi trường nhà nước còn có nhiều lợi thế trong những lĩnh vực tư vấn và dịch vụ phát triển sản xuất - kinh doanh, các hoạt động xã hội và tổ chức phi chính phủ, các hiệp hội nghề nghiệp, các cơ sở giáo dục - đào tạo tư nhân và quốc tế, việc làm trong lĩnh vực công nghệ và dịch vụ... Quan trọng là họ phải sẵn sàng tâm thế ứng phó với sự thay đổi.
Tôi ủng hộ việc TP.HCM huy động doanh nghiệp nhà nước tham gia tuyển dụng nguồn nhân lực này, có các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp và chuyển đổi công việc. Tuy nhiên phải xác định ở các doanh nghiệp nhà nước cũng đang đối diện với việc tinh giản biên chế, nhân sự nên các chính sách giới thiệu việc làm nên mở rộng ở nhiều khu vực.
TP.HCM có thể phân loại, giới thiệu nhân sự có kỹ năng phù hợp với nhu cầu công việc ở cả khu vực nhà nước, tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, thậm chí là các chương trình tuyển lao động đi làm việc ở nước ngoài.
Bên cạnh đó, cần khuyến khích họ khởi nghiệp và tự tạo việc làm. Những người rời khỏi khu vực công không chỉ tham gia vào thị trường tư nhân mà còn có thể mở ra kinh doanh, trở thành những chủ doanh nghiệp.
Những cán bộ, công chức này khi nghỉ việc cũng sẽ nhận được một khoản hỗ trợ nhất định, đây là một trong những điều kiện hỗ trợ họ khởi nghiệp.
Hiện nay TP.HCM đang thiếu lực lượng lao động chất lượng cao phục vụ cho đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. TP.HCM hoàn toàn có thể phối hợp với các cơ sở đào tạo để đào tạo nguồn nhân lực cán bộ dôi dư đáp ứng nhu cầu này.
Ông LÊ ĐỨC VŨ (Công ty CP công nghệ Zinwork):
Bước qua rào cản "vùng an toàn"
Việc tinh giản biên chế để tối ưu hóa bộ máy là điều cần thiết. Nhưng sẽ có nhiều người cảm thấy lo, ngại bước ra ngoài vì đã quen với công việc ổn định, chỉ cần làm đủ giờ và không vi phạm kỷ luật thì hằng tháng vẫn nhận lương đều đặn và sau này được hưởng lương hưu.
Tôi tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin rồi công tác trong hệ thống nhà nước, kinh qua nhiều chức vụ ở quận và phường với mức lương bình quân 10 triệu đồng/tháng. Năm 2021, tôi quyết định rời cơ quan nhà nước vì mức lương quá khiêm tốn.
Trước đó, khi còn làm bí thư Đảng ủy phường, tôi đã nghĩ đến việc kinh doanh để tăng thu nhập chính đáng. Tôi dành nhiều thời gian tìm hiểu các mô hình như trồng rau thủy canh, rau hữu cơ, trồng phong lan và chờ đợi điều kiện chín muồi để xin nghỉ việc và đầu tư vào trang trại.
Khi làm trưởng phòng, ý tưởng kinh doanh càng trở nên mạnh mẽ hơn. Tôi vẫn là một cán bộ công chức mẫn cán, tận tụy với công việc nhưng mức lương không đủ để đáp ứng nhu cầu tài chính khiến tôi thêm trăn trở.
Thú thật lúc đó rất khó để bước ra ngoài. Áp lực từ gia đình, bạn bè, người thân rất lớn. Đây là tâm lý chung và cũng là rào cản lớn nhất. Nhiều người không ai hiểu được tại sao tôi lại từ bỏ một công việc ổn định để ra ngoài buôn bán.
Đã gần ba năm rưỡi kể từ khi bước ra môi trường bên ngoài, tôi đã hoàn toàn thích nghi và hài lòng với hiện tại. Thu nhập, chi tiêu bây giờ cũng thoải mái hơn nhiều so với trước đây.
Theo tôi, ngoài quan niệm "biên chế trọn đời" ăn sâu vào một số cán bộ công chức khiến họ lo lắng khi bước ra khỏi "vùng an toàn" thì tâm lý an nhàn, ngại đổi thay cũng khiến họ ngại chuyển ra khu vực tư. Tuy nhiên môi trường nào cũng có cả thuận lợi và khó khăn.
Những ai sắp thay đổi môi trường hãy nhìn lại ưu điểm của mình là gì, ở môi trường mới mình cần những tố chất gì và đặc điểm gì để thích nghi, nhất là các kỹ năng chuyên môn. Không nên quá lo lắng rằng mình không biết làm gì khi ra ngoài.
Người làm trong hệ thống công chức nhà nước có nhiều thế mạnh khi chuyển sang làm việc bên ngoài, từ kỹ năng quản lý và tổ chức công việc, tư duy làm việc với quy trình và luật lệ cho đến mối quan hệ rộng rãi.
Thông thường công chức quen thuộc với các quy trình, thủ tục hành chính và luật pháp. Khi làm việc bên ngoài có rất nhiều lợi thế trong việc đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ các quy định pháp lý, tránh rủi ro.
Tuy nhiên, việc học hỏi thêm các kỹ năng mới, thích nghi với môi trường kinh doanh năng động là việc phải chuẩn bị sớm. Quan trọng nhất là thay đổi tư duy từ "ổn định" sang "đổi mới và sáng tạo".
PGS.TS NGUYỄN ĐỨC LỘC (viện trưởng Viện Nghiên cứu đời sống xã hội - Social Life):
Bắt tay tìm kiếm công việc mới
Mục tiêu quan trọng trong tổ chức lại bộ máy là sắp xếp nhân sự phù hợp với mục tiêu phát triển mới. Với những trường hợp tinh giản đã được đào tạo bài bản, cần xem đây là cơ hội để tìm kiếm công việc mới.
Đây cũng là dịp tái cấu trúc thị trường lao động, tổ chức các không gian công việc mới, đáp ứng nhu cầu phát triển kỷ nguyên mới.
Như nghị quyết về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, có thể mở ra các không gian khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo.
Khi đó, các nhân sự dôi dư này có thể tham gia vào các đơn vị, doanh nghiệp cung ứng các giải pháp khoa học công nghệ cho TP.HCM. Đồng thời phải tạo ra thị trường thúc đẩy khoa học công nghệ phát triển.
Công chức Nguyễn Thị Huỳnh Mai giải quyết thủ tục hồ sơ cho người dân tại UBND phường 19, quận Bình Thạnh, TP.HCM sau khi sáp nhập tinh gọn bộ máy - Ảnh: TỰ TRUNG
Đại biểu NGUYỄN THỊ VIỆT NGA (phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương):
Cần các chính sách chuyển đổi việc làm
Khi công chức, viên chức,
Sau khi sáp nhập tinh gọn bộ máy, lực lượng trẻ đoàn viên và ban ngành sắp xếp hồ sơ, tài liệu khối Dân Chính Đảng về cơ sở mới phường 19, quận Bình Thạnh, TP.HCM - Ảnh: TỰ TRUNG
Đại biểu HOÀNG VĂN CƯỜNG (Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội):
Đầu tư cho sản xuất, mở rộng thị trường lao động
Theo số liệu được thông tin, có khoảng 100.000 lao động sẽ rời khu vực nhà nước trong cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy lần này.
Ngoài một bộ phận có nguyện vọng nghỉ hưu sớm, những người lựa chọn tiếp tục gia nhập thị trường lao động cũng là nhóm nhân lực có trình độ và hiểu biết sâu về chuyên môn, thị trường, các vấn đề xã hội, xu thế phát triển, có khả năng nhìn nhận rộng, hiểu biết về luật pháp, điều kiện, cơ hội.
Đây sẽ là những người phát hiện cơ hội kinh doanh, cơ hội làm ăn, cơ hội phát triển mới. Điều quan trọng là cần có những chính sách cụ thể để có thể hỗ trợ để tiếp nhận nhóm lao động này.
Có nhiều giải pháp nhưng cần tập trung việc mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh, tạo môi trường đầu tư tốt nhất để thu hút các nhà đầu tư là rất cần thiết. Nền kinh tế phải đa dạng hóa các lĩnh vực, mở ra nhiều lĩnh vực mới mang chuỗi giá trị cao, đẩy mạnh vai trò của nghiên cứu, đổi mới để bắt kịp xu hướng toàn cầu.
Nếu làm tốt được vấn đề trên, thu hút được lao động có trình độ cao, có khả năng sáng tạo giá trị mới sẽ tạo sự gia tăng vượt bậc về năng suất lao động.
Đồng thời, với sự phát triển đa dạng như trên, nền kinh tế sẽ có thêm nhiều nguồn lực để phát triển như gợi mở của Tổng Bí thư từng đưa ra là "chuẩn bị những "cánh rừng", những "cánh đồng" cho các "đàn ong" lấy hoa làm mật".
Khi có thêm nhiều "cánh đồng" sẽ giúp thị trường lao động được mở rộng, tạo thêm nhiều việc làm mới hấp thu nguồn lao động dồi dào sau sáp nhập.
Ông NGUYỄN ANH ĐỨC (tổng giám đốc Liên hiệp Hợp tác xã thương mại TP.HCM - Saigon Co.op):
Cơ hội mở ra với nhân sự chất lượng cao
Saigon Co.op nói riêng và các doanh nghiệp nhà nước nói chung đều hoạt động dựa trên cơ chế thị trường, do đó mọi quyết định tuyển dụng phải đặt hiệu quả kinh doanh lên hàng đầu.
Khi thực hiện tuyển dụng, chúng tôi phải dựa trên nhu cầu phát triển, tính toán làm sao để sử dụng nhân sự hiệu quả, mang lại những giá trị trong hoạt động kinh doanh nói chung.
Kỷ nguyên mới đòi hỏi doanh nghiệp phải thay đổi về cấu trúc tổ chức để tạo ra những giá trị mới, phù hợp với xu hướng số hóa và yêu cầu về hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả lên hàng đầu.
Doanh nghiệp có thể cần một số nguồn lực nhân sự dôi dư từ khối nhà nước khi tinh giản bộ máy nếu họ đáp ứng được các yêu cầu của doanh nghiệp.
Định hướng của Saigon Co.op và cả các đơn vị khác là phát triển và mở rộng quy mô hoạt động, từ đó sẽ tạo việc làm nhiều hơn, mở ra cơ hội công việc mới cho những nhân lực có kinh nghiệm từ khối nhà nước dôi dư sau quá trình tinh gọn bộ máy.
Chúng tôi đánh giá đây là nguồn nhân lực chất lượng khi họ đã có kinh nghiệm ở các cơ quan nhà nước hay các tổ chức. Họ sẽ xếp ở vị trí ưu tiên trong tuyển dụng, song số lượng tuyển dụng sẽ hoàn toàn phụ thuộc kế hoạch phát triển của từng doanh nghiệp, từng giai đoạn và chất lượng nguồn nhân lực.
Quy mô nhân sự của Saigon Co.op hiện có khoảng 14.500 người, trong đó chủ yếu là lao động phổ thông và cán bộ quản lý hiện chỉ hơn 300 người. Do đó, các vị trí có nhu cầu tuyển dụng cũng tập trung vào các vị trí phù hợp với cơ cấu này và các vị trí đòi hỏi chuyên môn cao trong các lĩnh vực đặc thù như công nghệ hay logistics.
Theo Sở Nội vụ TP.HCM, liên quan đến việc hỗ trợ việc làm cho người thôi việc do tinh giản, TP.HCM vừa có chủ trương huy động doanh nghiệp nhà nước trên địa bàn tham gia tuyển dụng.
Với những người có mong muốn khởi nghiệp, chính quyền sẽ hỗ trợ thông tin, tiếp cận các chương trình vay vốn ưu đãi, hướng dẫn lập kế hoạch kinh doanh và kết nối với các quỹ hỗ trợ doanh nghiệp.
Cán bộ, công chức cấp xã nghỉ việc trước 1-1-2025 có được hưởng chính sách mới về tinh gọn bộ máy?
