Hé lộ góc khuất trong cuộc đời
Mới đây, xuất hiện trong chương trình Cuộc hẹn cuối tuần, NSƯT Xuân Hinh lần đầu chia sẻ về những góc khuất trong cuộc đời của mình, từ tuổi thơ gian khó, những năm tháng mưu sinh vất vả ở Hà Nội, cho đến hành trình xây dựng Bảo tàng Đạo Mẫu - Linh Từ - uống nước nhớ nguồn tại Sóc Sơn.
NSƯT Xuân Hinh sinh năm 1960, là con trưởng trong gia đình có 7 người con ở Bắc Ninh, ông buộc phải trưởng thành sớm, cùng bố mẹ gánh vác trọng trách xây dựng tổ ấm sung túc, đủ đầy, tuổi thơ của nghệ sĩ Xuân Hinh gắn liền với ruộng đồng và những công việc lam lũ.
"Tôi là con trưởng nên vất vả từ bé. Từ năm 13 tuổi, tôi bắt đầu buôn bán, trải qua nhiều thăng trầm, cay đắng, uất ức, căm phẫn… Từ trước tới nay, cuộc đời tôi khá cơ cực nhưng bản thân không muốn nói ra bởi khi nói ra chỉ khiến anh em, gia đình buồn, suy nghĩ nhiều. Nhà tôi có 7 chị em và tôi là con đầu nên phải lo toan, gánh vác nhiều công việc trong gia đình", Xuân Hinh kể.
NSƯT Xuân Hinh không kìm được nước mắt khi nhắc về người bố đã khuất.
Nam nghệ sĩ luôn phụ giúp bố mẹ từ những điều nhỏ nhặt nhất như nấu cơm, quét nhà, rửa bát... cho đến buôn bán, gánh vác một phần kinh tế gia đình. Không sinh ra trong gia đình có truyền thống nghệ thuật, con đường theo đuổi đam mê của NSƯT Xuân Hinh cũng trở nên vất vả hơn.
"Tôi buôn đủ thứ, buôn bán cái gì ra tiền là tôi làm. Buôn lợn, buôn gà, buôn nước mắm… tóm lại cái gì có lãi là tôi buôn, không nề hà điều gì. Bao nhiêu năm theo quan họ, chèo rồi lại thi vào trường sân khấu, tôi vẫn vừa học vừa buôn. Thời học sân khấu cũng không có tiền, lại ra đầu cầu Chương Dương bắt xe lên Hoàng Liên Sơn đổi quần áo, mua vàng vụn từ những người mò được dưới sông, đem về thành phố bán lấy tiền", NSƯT Xuân Hinh nhớ lại.
Nam nghệ sĩ hé lộ việc buôn bán từ thời đi học đã giúp ông tích cóp được khoảng 3-4 cây vàng. Số tiền này phần lớn được dùng để chữa bệnh cho bố NSƯT Xuân Hinh. "Điều tiếc nuối nhất có lẽ là khi tôi nổi tiếng, thành công, bố lại không thể chứng kiến. Sau khi ra trường, kiếm được chút tiền, điều đầu tiên bản thân nghĩ đến là xây mộ cho cụ, rồi mua được một căn nhà. Sau khi trở thành bầu show, tôi trở về quê xây nhà thờ", nam nghệ sĩ kể.
Nghệ sĩ Xuân Hinh luôn coi quá khứ là phần quan trọng
Với nghệ sĩ Xuân Hinh, phong cách làm việc và hoạt động nghệ thuật của ông cũng thể hiện sự khác biệt. Ông quan niệm nghệ thuật là một loại hàng hóa và hàng hóa phải có người mua, người dùng.
Dù được khác giả gọi là "vua hài đất Bắc" nhưng Xuân Hinh chỉ muốn được gọi là ''kẻ chọc cười dân dã''.
Nam nghệ sĩ cho biết ông chưa bao giờ nghĩ đến việc làm một sản phẩm văn hóa, nghệ thuật mà không có người xem. Ngay cả khi nhận lời mời từ các nghệ sĩ trẻ, ông cũng luôn hướng tới việc tạo ra những tác phẩm được đông đảo khán giả yêu mến.
Với quan niệm đó, NSƯT Xuân Hinh đã kết hợp với các nghệ sĩ trẻ như Hòa Minzy và Tuấn Cry và cùng tạo nên cơn sốt Bắc Bling. Dù gắn bó với nghề hàng chục năm nhưng có lúc nam nghệ sĩ muốn bỏ nghề.
"Làm nghệ thuật nghèo, đặc biệt là những người làm nghệ thuật truyền thống. Không ít người phải bỏ nghề. Tôi cũng từng nghĩ đến việc bỏ nghề, nhưng cảm giác như có ai đó níu giữ, nên tôi lại quay lại", NSƯT Xuân Hinh nói.
NSƯT Xuân Hinh có hàng chục năm gắn bó với nghệ thuật truyền thống.
Nghệ sĩ Xuân Hinh là người luôn xem quá khứ là phần đáng trân trọng trong hành trình trưởng thành, dù đã trải qua nhiều biến cố, khó khăn từ thời thơ ấu đến khi lập nghiệp.
"Tôi lớn lên bằng đôi tay, bằng ý chí và bằng cả sự khôn ngoan sớm của một đứa trẻ hiểu mình không được quyền yếu đuối". Cơ duyên nghệ thuật đến với ông khi được tuyển vào Đoàn Dân ca Quan họ Bắc Ninh từ năm 16 tuổi. Sau đó, ông thi vào Trường Sân khấu – Điện ảnh và tiếp tục vừa học vừa làm, vẫn tranh thủ buôn bán, bởi như ông tự nhận: "Cái máu buôn ngấm rồi".
NSƯT Xuân Hinh cùng MC Long Vũ trong chương trình Cuộc hẹn cuối tuần.
Gần 5 thập kỷ đứng trên sân khấu, NSƯT Xuân Hinh hóa thân hàng trăm vai: Từ ông lão, bà lão, trẻ con, hát văn, hát xẩm, đến các vai hài kịch kinh điển. Dù được khán giả và truyền thông ưu ái gọi bằng nhiều danh xưng như "vua hài đất Bắc", "vua chèo", "danh hài số 1", nhưng với ông, một người con của đất quan họ mong muốn lớn nhất là được gắn bó trọn đời với văn hóa dân tộc. Ông chỉ muốn được gọi là ''kẻ chọc cười dân dã''.
Gắn bó với chèo, xẩm, hát văn… gần nửa thế kỷ, NSƯT Xuân Hinh coi văn hóa truyền thống như một "thứ của quý", một "cái nghiệp vận vào thân". "Nghỉ hưu rồi vẫn cứ mơ màng", ông nói, khi nhắc đến từng vai diễn, từng câu hò, điệu hát - tất cả đều được ông chăm chút bằng cái tâm của người nghệ sĩ "làm dâu trăm họ".
Tùng Lâm (t/h)
