Nhiều ngân hàng sắp được chia sẻ kho dữ liệu tài khoản nghi ngờ

Đại diện cơ quan quản lý, doanh nghiệp trong phần Hỏi đáp tại buổi họp báo - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Chiều 2-6, tại khách sạn Rex, Q.1 diễn ra họp báo công bố chương trình Ngày không tiền mặt 2025 với chủ đề "Thanh toán không tiền mặt thúc đẩy kinh tế số", với sự chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước và UBND TP.HCM.

Chương trình do Vụ Thanh toán - Ngân hàng Nhà nước, thời báo Ngân Hàng và báo Tuổi Trẻ phối hợp Sở Công Thương TP.HCM, Công ty cổ phần Thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas) đồng tổ chức.

Sẽ dừng dịch vụ nếu không đạt chuẩn quốc tế

Trong phần hỏi đáp từ các phóng viên, ông Phạm Anh Tuấn, vụ trưởng Vụ Thanh toán - Ngân hàng Nhà nước, cho hay tội phạm công nghệ ngày càng gia tăng đòi hỏi ý thức của tổ chức trong việc đầu tư công nghệ nhằm nâng cao bảo mật và bảo vệ khách hàng. Chúng ta dùng (trí tuệ nhân tạo) AI để phát triển sản phẩm thì tội phạm cũng lợi dụng AI vào các hoạt động phạm tội. 

Do vậy tới đây Ngân hàng Nhà nước sẽ quy định dừng cung cấp dịch vụ trên môi trường trực tuyến nếu tổ chức cung ứng không đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. "Cuộc chiến với tội phạm mạng là cuộc chiến không điểm dừng, do vậy đòi hỏi các tổ chức cung ứng phải hết sức quan tâm", ông nhấn mạnh. 

Ông Tuấn cũng cho hay đã có quy định các tổ chức tín dụng phải gửi thông tin về tài khoản nghi ngờ gian lận về Ngân hàng Nhà nước để thực hiện dự án xây dựng kho dữ liệu nghi ngờ nhằm chia sẻ lại cho các tổ chức tín dụng. 

Hiện kho dữ liệu đã thu thập được trên 350.000 tài khoản nghi ngờ và kho dữ liệu này sẽ được chia sẻ lại trên tinh thần win - win, tức tổ chức tín dụng nào gửi thông tin về Ngân hàng Nhà nước thì sẽ được Ngân hàng Nhà nước chia sẻ lại.

Ngân hàng đầu tiên được chia sẻ là BIDV từ 1-4 vừa qua. 

Khách hàng BIDV khi chuyển tiền đã được thông báo nếu tài khoản nhận tiền thuộc diện nghi ngờ. Qua một tháng thử nghiệm, đến nay đã có 40.000 lượt khách hàng quyết định dừng giao dịch với giá trị 160 tỉ đồng. Tới đây nhiều ngân hàng khác sẽ áp dụng như Vietcombank, MB, Vietinbank, Agribank, sau đó Ngân hàng Nhà nước sẽ sơ kết giai đoạn đầu áp dụng để khắc phục những vướng mắc trước khi triển khai cho toàn ngành ngân hàng sau tháng 7. 

Khi biện pháp này được triển khai rộng rãi, khách hàng sẽ tương đối yên tâm khi thực hiện chuyển tiền vì đã được cảnh báo sớm, từ đó góp phần hạn chế thiệt hại cho người tiêu dùng, nhưng quyền quyết định cuối cùng vẫn là của khách hàng.

"Theo thống kê của chúng tôi thì dù nhận được cảnh báo từ ngân hàng nhưng tỉ lệ khách hàng quyết định vẫn chuyển - từ chối ngang nhau, nhưng biện pháp này được xem như kênh nhằm cung cấp thêm thông tin cho người chuyển tiền trước khi chuyển", ông Phạm Anh Tuấn nói. 

Cam kết hàng thật, khuyến mãi thật 

Ông Nguyễn Nguyên Phương - phó giám đốc Sở Công Thương TP.HCM - cam kết chất lượng hàng hóa trong chương trình khuyến mại.

Ông Nguyễn Nguyên Phương, phó giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, khẳng định như vậy trước câu hỏi của phóng viên về chất lượng Chương trình khuyến mại tập trung - Mùa mua sắm 'Shopping Season' năm 2025 sắp được diễn ra với quy mô lớn tại TP.HCM và nhiều kênh bán hàng trực tuyến. Đây cũng là hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện Ngày không tiền mặt 2025. 

Trước lo ngại về việc kiểm soát chất lượng hàng hóa trong các chương trình khuyến mãi của thành phố cũng như các chiêu trò nâng giá lên rồi khuyến mãi hạ giá từng xảy ra, ông Nguyễn Nguyên Phương cho biết: "Công tác kiểm tra kiểm soát thực sự không khó, khó hay không là do mình thôi. Nếu mình không quan tâm để tự nhiên nó lỏng lẻo thì chắc chắn là nó sẽ có vấn đề. Còn nếu chúng ta triển khai kỹ lưỡng, bài bản thì hoàn toàn có thể kiểm soát được". 

Đối với rủi ro xảy ra chiêu trò gian lận trong khuyến mãi của doanh nghiệp, ông Phương cho rằng: "Tất cả các chủ thể tham gia cuộc chơi đều phải minh bạch. Các bên đều phải thực hiện các cam kết minh bạch, đúng trách nhiệm của mình. Họ đều sẽ biết rằng chế tài của việc này là nếu vi phạm sẽ bị loại ra khỏi cuộc chơi". 

Theo ông Phương, tất cả các đối thủ cùng tham gia cuộc chơi này đều phải cạnh tranh và đều phải kiểm tra kiểm soát lẫn nhau, chỉ cần một người vi phạm có thể ảnh hưởng tới các chương trình. 

Đại diện Sở Công Thương TP cũng lưu ý thêm những người dân có sở thích mua hàng hiệu cũng rất tinh tường. Chưa kể trong lúc tham gia sự kiện, các nhãn hàng tham gia chương trình cũng cạnh tranh và kiểm soát lẫn nhau. Những doanh nghiệp tham gia sự kiện vốn được ủy quyền từ các thương hiệu lớn - tầm quốc tế, có gắn hợp đồng và cam kết với công ty mẹ từ chất lượng đến giá cả. Do đó họ phải cam đoan cung cấp hàng thật, chất lượng thật, khuyến mãi thật.

Nhiều giải pháp giúp tiểu thương thuận lợi giao dịch trong nước và xuyên biên giới

Ông Nguyễn Đăng Hùng - Công ty cổ phần Thanh toán quốc gia Việt Nam (NAPAS) - cho biết hệ sinh thái thanh toán số ở Việt Nam đang không ngừng được mở rộng ra thị trường quốc tế.

Ông Nguyễn Đăng Hùng - Công ty cổ phần Thanh toán quốc gia Việt Nam (NAPAS) - cho biết trong 5 năm qua, một trong những sáng kiến nổi bật của đơn vị là triển khai dịch vụ VietQR, tạo nên chuẩn chung giúp bên bán và bên mua có thể thanh toán không tiền mặt thuận tiện, đơn giản hóa, phổ cập hóa việc chuyển khoản trên toàn quốc. 

Hiện nay, VietQR đang được ứng dụng rộng rãi dựa trên nền tảng chuyển tiền nhanh qua mã QR. Song song đó, đơn vị cũng triển khai VietQRPay - dịch vụ thanh toán do NAPAS phát triển, giúp mang trải nghiệm đơn giản, xây dựng dựa trên nền tảng VietQR. Khách hàng dễ dàng dùng nguồn tiền từ thẻ tín dụng của mình để thanh toán qua quét mã QR.

Các dòng sản phẩm trên không chỉ tạo thuận tiện trong thanh toán, mà còn bảo vệ quyền lợi người bán và người mua trong các giao dịch hàng hóa, dịch vụ, tăng tính minh bạch. Đáp ứng nhu cầu phát triển của thị trường, đơn vị cũng phát triển giải pháp VietQR Global. Hỗ trợ khách du lịch quốc tế dễ dàng thanh toán khi mua sắm tại Việt Nam, đồng thời mở rộng hỗ trợ tiểu thương tại nhiều quốc gia.

Bên cạnh đó, hiện nay thẻ thanh toán NAPAS không chỉ dừng ở nội địa, mà đã được nâng cấp để phục vụ giao dịch quốc tế, thuận tiện cho người dùng rút tiền hoặc thanh toán tại nước ngoài. Đơn vị còn phối hợp phát hành các loại thẻ không tiếp xúc, phát triển thẻ đồng thương hiệu với MasterCard. 

Nắm bắt xu thế phát triển, NAPAS cũng đi đầu trong việc hỗ trợ các giải pháp thanh toán di động, bao gồm thanh toán qua điện thoại của Apple, các thiết bị sử dụng hệ điều hành Android… Đặc biệt, tiểu thương có thể biến điện thoại thành thiết bị chấp nhận thanh toán, thông qua mã QR hoặc thẻ, mà không cần đầu tư thiết bị chuyên dụng.

Đơn vị đang cung cấp thêm giải pháp quản lý trên nền tảng iCloud cho các hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ. Hỗ trợ doanh nghiệp, tiểu thương kết nối liền mạch từ khâu bán hàng đến quản lý, mang lại hiệu quả vận hành cao.

Ông Hùng nhấn mạnh hệ sinh thái thanh toán số ở Việt Nam đang không ngừng được mở rộng ra thị trường quốc tế, thông qua mạng lưới hợp tác giữa ngân hàng, các trung gian thanh toán và đối tác toàn cầu. Từ đó nâng cao năng lực phục vụ cho cả người tiêu dùng và doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Lần đầu tiên có Tháng Khuyến mại quốc gia vào giữa năm

Ông Lê Hoàng Tài - phó cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương).

Ông Lê Hoàng Tài - phó cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) - cho biết thông thường Tháng Khuyến mại tập trung quốc gia triển khai vào thời điểm cuối năm, nhưng năm nay sẽ là đầu tiên sẽ có hai đợt khuyến mại tập trung quốc gia, đợt đầu dự kiến tổ chức vào tháng 6, tháng 7 và một đợt nữa vào cuối năm. 

Hiện Bộ Công Thương đang báo cáo trình các cấp có thẩm quyền và đề nghị UBND các tỉnh, TP cùng hưởng ứng.

Đây là một sự kết hợp rất hay giữa các chuỗi sự kiện, qua đó không chỉ kích cầu tiêu dùng, đẩy mạnh du lịch, thể thao, văn hóa mà còn hỗ trợ doanh nghiệp trong tiêu thụ và lưu thông hàng hóa.

Thanh toán không tiền mặt hướng đến minh bạch, an toàn

Bà Đặng Tuyết Dung - giám đốc quốc gia Visa Việt Nam và Lào - cho rằng thanh toán không tiền mặt là cơ hội cho tiểu thương hướng đến minh bạch, an toàn.

Bà Đặng Tuyết Dung - giám đốc quốc gia Visa Việt Nam và Lào - cho biết doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là doanh nghiệp siêu nhỏ, hay các tiểu thương là những đối tượng thực sự rất cần sự hỗ trợ để không chỉ tham gia thanh toán không tiền mặt, mà còn có thể đạt đến thanh toán minh bạch, an toàn, đáng tin cận. 

Đây là những yếu tố rất quan trọng.

"Trong khi phát triển các nền tảng đồng hành cùng thị trường trong việc phát triển thanh toán cũng như các sản phẩm số thanh toán, chúng tôi nhận thấy phân khúc đối tượng khách hàng này có một vài thách thức rất lớn", bà Dung nhận xét.

Theo bà Dung, một là vì các doanh nghiệp vừa và nhỏ và siêu nhỏ trên thị trường đang trong bối cảnh chưa phải là một nền kinh tế chính thức và phát triển. Họ có rất nhiều thách thức, ví dụ liên quan đến việc làm sao để tham gia được vào một nền tảng cung cấp tài chính lâu dài bền vững. Để làm được điều đó, thông tin về bản thân doanh nghiệp đó và bản thân các giao dịch của họ phải là những thông tin minh bạch…

Điểm thứ hai rất quan trọng đó là làm sao khi doanh nghiệp vận hành phải có hiệu quả hơn về mặt chi phí cho vận hành, đồng thời giúp học kết nối tốt hơn với người tiêu dùng, vì đấy là một trong những yếu tố đảm bảo thành công cho doanh nghiệp.

Bên cạnh giải pháp từ phía tổ chức thanh toán, ngân hàng, bà Dung cũng cho rằng ở chiều ngược lại, doanh nghiệp cũng phải mình cần minh bạch nghiêm ngặt hơn về thông tin. Bởi vì ngày nay sẽ không còn chuyện nhiều doanh nghiệp che giấu thông tin thì có thể giảm thiểu một chút chi phí về thuế nữa…

"Điều quan trọng là các bên cần minh bạch về thông tin giao dịch trong hạ tầng thanh toán số. Việc tham gia vào hạ tầng thanh toán và hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của hệ thống, sẽ giúp doanh nghiệp có được thông tin cần thiết để phát triển và ra các quyết định kinh doanh hiệu quả hơn", bà Dung chia sẻ.

Tăng ứng dụng công nghệ, tránh để nhân viên ngân hàng "choàng" nghiệp vụ của công an

Ông Phạm Anh Tuấn - vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước - cho rằng công nghệ sẽ giảm áp lực cho nhân viên ngân hàng.

Việc xác minh tính chính chủ trong giao dịch chuyển và rút tiền tại ngân hàng, cũng như tính xác thực của người đứng đầu doanh nghiệp khi mở tài khoản ngân hàng trở thành chủ đề được quan tâm sôi nổi, đặc biệt trong bối cảnh tồn tại những lỗ hổng khiến kẻ gian lợi dụng, lừa đảo.

Ông Phạm Anh Tuấn - vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước - thẳng thắn cho biết đối với người đến rút tiền tại ngân hàng, không bắt buộc phải xuất trình dữ liệu sinh trắc học, nhưng vẫn phải xuất trình giấy tờ tùy thân hợp lệ.

Trong tất cả các giao dịch tại quầy, ngân hàng - tổ chức cung ứng dịch vụ phải xác minh danh tính người giao dịch là đúng người xuất trình. Một thực tế là hiện nay giao dịch viên chủ yếu dùng phương pháp quan sát bằng mắt thường để đối chiếu giấy tờ tùy thân từ người xuất trình. Điều này đặt áp lực rất lớn lên nhân viên, khiến họ gần như phải kiêm luôn vai trò của lực lượng chức năng - công an.

Để giải quyết vấn đề này, ông Tuấn cho biết trong tương lai gần, việc xác minh sẽ dựa trên công nghệ - so sánh với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, thay vì chỉ dựa vào cảm quan. Dĩ nhiên, khách hàng vẫn có thể dung thẻ căn cước công dân điện tử (VNeID) để thực hiện các giao dịch trực tiếp tại quầy một cách an toàn, chính xác hơn.

Liên quan đến mở tài khoản tổ chức, hiện nay quy trình tương đối dễ dàng. Tuy nhiên quy định sắp tới sẽ siết chặt hơn: không tiếp nhận hồ sơ qua đường bưu điện, không chấp nhận ủy quyền, phải xác minh rõ tổ chức đó có đăng ký kinh doanh hợp pháp hay không… Nếu không có thông tin xác thực, tài khoản sẽ không được mở.

Mục tiêu là tăng cường kiểm soát chặt chẽ đối với tài khoản tổ chức, đảm bảo người đến giao dịch phải xuất trình đúng giấy tờ tùy thân hợp lệ và xác thực. Qua đó góp phần phòng ngừa rủi ro, gian lận và lạm dụng tài khoản trong hoạt động tài chính - ngân hàng.

Làm đẹp, chữa bệnh, săn hàng hiệu khuyến mãi đến 100% với thanh toán không tiền mặt

Chương trình khuyến mại tập trung - Mùa mua sắm 'Shopping Season' năm 2025 sắp được diễn ra với quy mô lớn tại TP.HCM và nhiều kênh bán hàng trực tuyến.