
Học sinh tiểu học ở Hà Nội trong ngày khai giảng - Ảnh: NAM TRẦN
Ngay sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, Bộ Quốc gia giáo dục đã được thành lập với nhiệm vụ xây dựng một nền giáo dục của dân, do dân và vì dân. Thời điểm ấy, nước ta có đến 95% người dân không biết chữ.
Đến nay, cả nước đã hoàn thành phổ cập giáo dục từ mẫu giáo 5 tuổi đến THCS. Không những thế, nhiều năm gần đây Chào mừng năm học mới 2025-2026: Dẫn dắt phát triển quốc gia bằng giáo dụcTổng Bí thư: Ngành giáo dục cần tiên phong trong đổi mới tư duy, phương pháp, quản trịTổng Bí thư: Chuyển từ cải cách 'chỉnh sửa' sang tư duy kiến tạo, dẫn dắt phát triển bằng giáo dục
Đó là chưa kể cơ sở vật chất trường, lớp từ mầm non đến THPT, trung cấp nghề, cao đẳng, đại học... ngày càng phát triển cả về lượng và chất.
Bên cạnh đó, hàng loạt những quyết sách tiến bộ, nhân văn, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước ta đối với giáo dục cũng được thực hiện từ năm học 2025 - 2026.
Toàn bộ học sinh mầm non, phổ thông công lập trên cả nước được miễn học phí (học sinh trường ngoài công lập được hỗ trợ một phần học phí).
Một số địa phương còn có chính sách hỗ trợ học sinh ăn trưa tại trường khi học hai buổi/ngày. Bảo đảm tiếp cận bình đẳng trong giáo dục, nâng cao mặt bằng dân trí, không để bất kỳ trẻ em nào bị bỏ lại phía sau.
Bộ Chính trị cũng đã có kết luận về chủ trương đầu tư xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tại 248 xã biên giới đất liền.
Luật Nhà giáo đã được thông qua và có hiệu lực từ 1-1-2026, trong đó xác định nhà giáo là nhóm được xếp lương cao nhất trong thang bậc lương hành chính sự nghiệp...
Tuy vậy, thế giới ngày nay đã và đang thay đổi một cách sâu sắc. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, khoa học công nghệ và chuyển đổi số phát triển mạnh mẽ như hiện nay, bài toán đặt ra cho ngành giáo dục không phải là "diệt giặc dốt" như cách đây 80 năm.
Nhiệm vụ của ngành giáo dục là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đào tạo nên những công dân toàn cầu. Đó là những công dân giỏi chuyên môn, giỏi ngoại ngữ, giỏi công nghệ, rành kỹ năng mềm nhưng vẫn mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Vì vậy trường lớp khang trang, hiện đại vẫn chưa đủ mà phải là trường học thông minh, trường học hạnh phúc; giáo viên không phải dạy theo kiểu truyền thụ kiến thức một chiều mà phải tổ chức các hoạt động để học sinh tự khám phá, vận dụng kiến thức, phát triển tư duy, sáng tạo; việc đào tạo nên những thế hệ công dân hòa nhập tốt nhưng không bị hòa tan đang là một thách thức lớn đối với ngành giáo dục nước nhà.
Có lẽ vì thế mà trong bài phát biểu tại lễ khai giảng năm học 2025 - 2026, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đã nhấn mạnh: "Con đường phía trước rất dài, gánh mang trên vai rất nặng.
Tôi mong toàn thể các thầy cô giáo, cán bộ nhân viên giáo dục và các em học sinh, sinh viên: chúng ta đã sáng tạo - cần sáng tạo hơn nữa, đã nỗ lực - cần nỗ lực hơn nữa, hành động nhanh và mạnh mẽ hơn nữa để vượt qua các giới hạn của chính mình, tận dụng mọi cơ hội và điều kiện, hoàn thành sứ mệnh vẻ vang mới".
Năm học đặc biệt đã bắt đầu, cả xã hội mong chờ vào những đổi mới mang tính đột phá của ngành giáo dục. Như Tổng Bí thư Tô Lâm kỳ vọng: "Giáo dục và đào tạo phải giữ vững vị trí quốc sách hàng đầu, trở thành động lực then chốt để phát triển đất nước".
