Ca nô hỗ trợ miễn phí, chở người dân từ vùng ngập lụt ra ngoài sáng 29-10 - Ảnh: ĐOÀN CƯỜNG
Năm nay dù số lượng bão chỉ ở mức trung bình khí hậu (10 - 12 cơn/năm) nhưng lại chứng kiến những trận mưa kéo dài, gây 
Để tránh sạt lở, ngập lụt kỷ lục: Phải bảo vệ rừng!ĐỌC NGAY
Từ chống thiên tai sang quản lý rủi ro khí hậu. Năng lực dự báo khí tượng thủy văn của Việt Nam đã tiến bộ rõ rệt, thông tin mưa bão và lũ lụt được cập nhật nhanh, giúp chính quyền và người dân chủ động hơn. Tuy nhiên, trong bối cảnh biến đổi khí hậu, chỉ dự báo ngắn hạn là chưa đủ.
Đã đến lúc cần phát triển hệ thống dự báo nội mùa và theo mùa (10 - 45 ngày) để các ngành nông nghiệp, giao thông, năng lượng và người dân có thể lên kế hoạch ứng phó sớm. Đồng thời phải đầu tư mạnh vào hệ thống cảnh báo lũ quét, ngập lụt, sạt lở đất dựa trên dữ liệu radar, vệ tinh và cảm biến thời gian thực.
Cùng với đó là các giải pháp phi công trình: trồng rừng phòng hộ, khôi phục rừng đầu nguồn, kiểm soát khai thác cát sỏi, quy hoạch lại khu dân cư ven sông suối và đào tạo kỹ năng phòng tránh thiên tai cho cộng đồng.
Thích ứng chủ động - không thể chậm trễ. Mưa bão năm nay không chỉ là hiện tượng thời tiết bất thường, mà là lời cảnh tỉnh nghiêm khắc về giới hạn của con người trước tự nhiên. Thiên tai không thể ngăn chặn triệt để, nhưng thiệt hại có thể giảm đáng kể nếu biết chủ động, dự báo sớm và hành động khoa học.
Khi biến đổi khí hậu khiến rủi ro ngày càng dồn nén, Việt Nam cần chuyển từ tư duy "chống bão" sang "quản lý rủi ro khí hậu tổng hợp" - nghĩa là không chỉ phản ứng khi sự cố xảy ra, mà chuẩn bị trước và thích ứng trước.
Bởi trong kỷ nguyên khí hậu cực đoan, sự chậm trễ dù chỉ vài giờ trong cảnh báo hay thiếu đồng bộ trong chuẩn bị cũng có thể là khởi đầu của một thảm họa.
Năm nay, mưa bão cực đoan hiếm gặp
