Những chiêu trò lừa đảo phổ biến
Thời gian qua, nhiều vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan đến hình thức đầu tư "tiền ảo", tiền điện tử Bitcoin, và các sàn giao dịch ngoại hối, chứng khoán trái phép đã bị lực lượng công an triệt phá.
Thị trường tiền điện tử, tiền mã hóa đang rất phát triển trong thời gian gần đây. Nguồn ảnh: baochinhphu.vn
Các chuyên gia an ninh mạng cũng liên tục cảnh báo về làn sóng tội phạm công nghệ tấn công vào người dùng tiền điện tử. Các chiêu trò không chỉ gia tăng về số lượng mà còn ngày càng tinh vi, khó phát hiện, nhắm trực tiếp vào tâm lý ham lợi nhuận hoặc thiếu hiểu biết kỹ thuật của người sử dụng. Một số hình thức lừa đảo tiền điện tử phổ biến hiện nay là:
Giả mạo (phishing): Đối tượng lừa đảo thường tạo ra các trang web có giao diện giống hệt sàn giao dịch hoặc ví điện tử uy tín, gửi đường dẫn qua email hoặc tin nhắn giả danh tổ chức chính thống để dụ người dùng nhập thông tin đăng nhập, mã OTP hay khóa riêng tư. Ngay khi thông tin bị lộ, toàn bộ tài sản trong ví có thể bị chiếm đoạt chỉ trong vài phút.
Công cụ “rút ví” tự động (wallet drainer): Bẫy người dùng vô tình cấp quyền kết nối ví với trang web độc hại, phần mềm này có thể tự động thực hiện các lệnh chuyển tiền mà không cần sự đồng ý của chủ ví.
Lừa đảo bằng mã QR (quishing): Các đối tượng gắn mã QR giả mạo trong email, tin nhắn hoặc ở nơi công cộng. Khi người dùng quét, họ bị điều hướng đến trang web độc hại hoặc bị cài mã độc đánh cắp dữ liệu.
Tấn công có chủ đích (spear phishing): Đối tượng nghiên cứu kỹ thông tin nạn nhân, sau đó gửi thông điệp cá nhân hóa, ví dụ “tài khoản của bạn bị khóa”, để tạo cảm giác khẩn cấp và buộc người dùng cung cấp thông tin hoặc chuyển tiền.
Pig butchering: Trường hợp đối tượng tiếp cận qua mạng xã hội, thiết lập quan hệ tình cảm hoặc đầu tư, dẫn dụ nạn nhân nạp tiền vào nền tảng giao dịch do chúng kiểm soát.
Đáng chú ý, “rug pull” - rút thanh khoản bất ngờ đang trở thành nỗi ám ảnh của nhà đầu tư. Đây là chiêu trò các dự án tiền số giả mạo, quảng bá lợi nhuận cao, thu hút vốn lớn rồi đột ngột biến mất làm nhà đầu tư trắng tay.
Chuyên gia cảnh báo
Việt Nam đang từng bước hoàn thiện hành lang pháp lý đối với lĩnh vực blockchain và tài sản số với Luật Dữ liệu, Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo vừa được thông qua. Đặc biệt, Luật Công nghiệp Công nghệ số lần đầu tiên luật hoá các khái niệm tài sản số, tài sản mã hoá, đánh dấu cột mốc quan trọng đối với thị trường tài sản số trong nước.
Theo ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam, cần phải có cơ chế giám sát để bảo đảm niềm tin thị trường cũng như đảm bảo ngăn chặn được gian lận.
"Còn lừa đảo, thật sự không khó để tránh, vừa qua hiệp hội cũng đã tổ chức các khóa đào tạo về lừa đảo, trong đó có khoảng 6 chiêu thức lừa đảo để nhận biết được những thủ đoạn lừa đảo tiền mã hóa và cách phòng tránh. Tuy nhiên, cái khó nhất là làm thế nào để có kiến thức về thị trường; phải kiềm chế sự hấp dẫn của bẫy lợi nhuận, bởi lợi nhuận cao luôn đi kèm với rủi ro cao. Có như vậy, chúng ta mới tránh bị lừa và thoát khỏi những thiệt hại trong thị trường giao dịch tài sản mã hoá”, ông Trung nhấn mạnh.
Mộ buổi tập huấn nhận diện lừa đảo tiền mã hoá do Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam. Ảnh: VBA
Các chuyên gia về an ninh mạng cũng đưa ra khuyến cáo, người dùng nên kiểm tra kỹ đường dẫn trước khi truy cập, không chia sẻ khóa riêng tư hay thông tin đăng nhập cho bất kỳ ai. Đồng thời, cần bật xác thực đa yếu tố, theo dõi lịch sử giao dịch thường xuyên và cảnh giác với mọi lời mời đầu tư “lợi nhuận khủng”. Quan trọng nhất người dùng vẫn phải tự trang bị kiến thức và thói quen bảo mật để bảo vệ tài sản của mình.
