Bãi phế liệu gần đại lộ Thăng Long (Hà Nội) bốc cháy gây tiếng nổ lớn cùng cột khói đen bốc cao hàng chục mét vào rạng sáng 11-3 - Ảnh: D.A.
Đây là những cảnh báo về nguy cơ xảy ra hiểm họa trong các khu vực đông cư dân sinh sống.
Đốt rác và tích trữ phế liệu gây cháy nổ
Những vụ Một tiệm tạp hóa cùng 2 nhà dân ở Cà Mau bị cháyCảnh hoang tàn ở chung cư mini từng cháy làm 56 người chết
Tương tự, vụ cháy ở xã Vĩnh Lộc A (hồi tháng 2 năm nay) bắt nguồn từ hành vi tưởng chừng như đơn giản là đốt rác.
Tuy nhiên, thái độ bất cẩn - châm lửa rồi bỏ đi - đã biến đám cháy thành mối đe dọa cho khu vực xung quanh có đông cư dân sinh sống.
Không chỉ các bãi rác, mà nhiều khu vực ngoại thành cũng rủi ro cháy cao do rác thải bị tích tụ trong mùa khô. Trong đó không hiếm trường hợp bình gas mini, hóa chất hay các chất dễ phát nổ nằm lẫn lộn trong khu vực bãi rác.
Nếu những vật liệu này bắt lửa, hậu quả sẽ hết sức nghiêm trọng.
Bên cạnh rủi ro cháy nổ, việc đốt rác bừa bãi, tự tiện còn gây ra hậu quả nghiêm trọng về môi trường.
Các "đám cháy" như thế có khả năng tạo ra hàng loạt khí độc hại, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân.
Các hạt bụi mịn sinh ra từ quá trình cháy cũng gây ô nhiễm không khí nghiêm trọng, đặc biệt ở những khu vực đông dân.
Một điểm đáng lưu ý là việc xả rác thải bừa bãi vẫn còn diễn ra ở nhiều nơi và không ít trường hợp người dân tự phát đốt rác. Thói quen đốt rác này phổ biến ở cả vùng nông thôn lẫn ngoại ô thành phố. Hệ quả còn làm tăng lượng khí thải độc hại ra môi trường.
Cần mức phạt nghiêm khắc hơn
Bãi phế liệu thường không có quy định an toàn cụ thể, dẫn đến việc tích tụ các vật liệu dễ cháy mà không có biện pháp phòng ngừa phù hợp.
Dự án xử lý rác 1.000 tấn ở Đà Nẵng… trở về nơi bắt đầuĐỌC NGAYTương tự, việc đốt rác tự phát diễn ra thường xuyên nhưng ít khi bị xử lý nghiêm khắc, khiến người dân xem nhẹ hậu quả.
Nhiều hộ gia đình không trang bị bình chữa cháy, không có lối thoát hiểm hợp lý, trong khi các khu đất trống hoặc bãi tập kết rác không được giám sát đầy đủ.
Hệ thống cảnh báo cháy nổ tại các khu dân cư cũng chưa được triển khai rộng rãi, khiến nguy cơ cháy trở nên khó kiểm soát hơn.
Để hạn chế nguy cơ cháy nổ trong khu dân cư, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương, lực lượng phòng cháy chữa cháy và chính người dân.
Chính quyền nên quy định chặt chẽ về quản lý bãi phế liệu, yêu cầu phân loại, thu gom và xử lý các vật liệu dễ cháy, dễ nổ một cách an toàn.
Xây dựng quy trình xử lý rác hợp lý. Thay vì để người dân tự đốt rác, cần có phương án thu gom và xử lý chuyên nghiệp, khuyến khích phân loại rác tại nguồn để giảm nguy cơ cháy.
Tăng cường tuyên truyền và kiểm tra an toàn vì người dân cần được nâng cao nhận thức về nguy cơ cháy nổ từ những hành vi tưởng như vô hại, bên cạnh kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.
Các khu dân cư bắt buộc phải trang bị bình chữa cháy, xây dựng lối thoát hiểm an toàn và lắp đặt hệ thống cảnh báo cháy.
Và bao giờ cũng vậy, cần đưa ra các mức phạt nghiêm khắc đối với các hành vi gây cháy nổ, đặc biệt là đốt rác bừa bãi hoặc tích trữ vật liệu nguy hiểm trong khu dân cư mà không có biện pháp bảo đảm an toàn.
Nếu không có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ và nâng cao nhận thức cộng đồng, nguy cơ cháy nổ sẽ tiếp tục tiềm ẩn và gây hậu quả nghiêm trọng hơn trong tương lai.
Xưởng sơn rực cháy trong đêm kèm nhiều tiếng nổ lớn
