Ảnh minh hoạ
Trong phiên giao dịch 19/3, giá vàng trong nước đã tăng mạnh lên 100 triệu đồng/lượng, xác lập mức cao nhất lịch sử.
Đầu năm, giá vàng nhẫn mua - bán ở mức 83 – 84 triệu đồng/lượng. Như vậy, chỉ trong vòng 2,5 tháng, giá vàng nhẫn đã tăng thêm khoảng 15,5 - 16 triệu đồng/lượng, tương ứng với tỷ suất sinh lời khoảng 19%.
Trong khi đó, lãi suất tiết kiệm trong những tháng đầu năm 2025 khá ổn định và có xu hướng giảm, với mức cao nhất được các ngân hàng áp dụng cho tiền gửi thông thường dao động trong khoảng 5,5% – 6,5%/năm.
Tính toán cho 2,5 tháng, với lãi suất trung bình 6%/năm, tỷ suất sinh lời chỉ đạt khoảng 1,3%. Ngay cả với mức cao nhất 6,5%/năm, lợi nhuận cũng dừng ở mức 1,4%. Đây là kênh đầu tư an toàn, phù hợp với người ưu tiên giữ vốn, nhưng rõ ràng không đáp ứng mong muốn sinh lời cao trong ngắn hạn. So với vàng, tỷ suất sinh lời của tiền gửi tiết kiệm chỉ bằng 1/15.
Bên cạnh đó, kể từ cuối tháng 2 đến nay, đã có khoảng 20 ngân hàng thông báo giảm lãi suất tiết kiệm với mức điều chỉnh từ 0,1 đến 1%/năm tùy từng kỳ hạn và sản phẩm. Điều này khiến kênh gửi tiết kiệm đang ngày càng kém hấp dẫn so với với vàng.
Đối với việc nắm giữ USD, từ đầu năm đến nay, giá USD tại các ngân hàng đã tăng khoảng 180 đồng, tương đương gần 0,7%, và hiện dao dịch ở mức 25.730 VND/USD. Như vậy, kể từ đầu năm 2025 tới nay, USD cũng không thể cạnh tranh với vàng trong vai trò tài sản trú ẩn.
5 yếu tố ảnh hưởng tới giá vàng trong năm 2025
Theo PGS. TS. Trần Việt Dũng và nhóm nghiên cứu vĩ mô Viện NCKH Ngân hàng, Học viện Ngân hàng, trong năm 2025, giá vàng tiếp tục chịu ảnh hưởng từ các yếu tố trong nước và quốc tế.
Thứ nhất, ảnh hưởng từ giá vàng thế giới. Dù tác động của hoạt động đầu cơ vàng trong nước - quốc tế đã được hạn chế đáng kể nhờ các chính sách kiểm soát thị trường vàng của Chính phủ, nhưng giá vàng quốc tế vẫn tiếp tục ảnh hưởng tới giá vàng trong nước thông qua hoạt động nhập khẩu. Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) dự báo, giá vàng thế giới nhiều khả năng duy trì đà tăng trong năm 2025, nhưng với tốc độ chậm hơn năm 2024. Giá vàng dự kiến tăng lên mức 2900 - 3000 USD (tăng 9,2% so với thời điểm hiện tại), trong bối cảnh các NHTW dự kiến cắt giảm lãi suất và tăng mua dự trữ vàng (Goldman sách, 2024). Nếu duy trì mức chênh lệch giá vàng trong nước-quốc tế như tại thời điểm hiện tại, giá vàng trong nước có khả năng tăng thêm từ 7 đến 8% trong năm 2025.
Thứ hai, tác động của đồng đô la Mỹ. Đồng đô la Mỹ có tác động đáng kể đến giá vàng trong nước thông qua tác động đến giá vàng quốc tế và chi phí nhập khẩu vàng. Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang phục hồi chậm và dự báo Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục cắt giảm lãi suất trong năm 2025, đồng USD có thể suy yếu. Điều này sẽ tạo áp lực làm tăng giá vàng quốc tế, do vàng thường có mối quan hệ ngược chiều với USD. Giá vàng quốc tế tăng có thể kéo giá vàng trong nước tăng lên. Ngược lại, đồng USD giảm giá sẽ kéo theo tỷ giá USD/VND giảm, qua đó làm giảm chi phí nhập khẩu vàng và tác động đến giá vàng trong nước theo hướng giảm xuống. Như vậy, giá đồng đô la Mỹ có thể ảnh hưởng hai chiều đến giá vàng trong nước. Tuy nhiên, chính sách điều hành tỷ giá của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sẽ tiếp tục đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát biến động tỷ giá, qua đó kiểm soát giá vàng.
Thứ ba, chính sách tiền tệ và quản lý thị trường vàng. Chính sách tiền tệ của Việt Nam, bao gồm vấn đề về lãi suất và cung tiền, sẽ ảnh hưởng đến khả năng đầu tư vàng trong nước. Lãi suất thấp có thể khuyến khích người dân chuyển dịch dòng vốn từ tiết kiệm sang các tài sản như vàng và bất động sản, điều đã được chứng kiến tại thị trường trong nước xuyên suốt năm 2024. Sang năm 2025, với sự hồi phục của nền kinh tế và mặt bằng lãi suất đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm trở lại đây, dự đoán lãi suất huy động sẽ tăng nhẹ nhằm thu hút dòng vốn trong dân cư, làm cơ sở tăng vốn cho vay. Theo đó, mặt bằng lãi suất tăng lên sẽ góp phần kéo dòng vốn đầu cơ ra khỏi thị trường vàng. Đồng thời, các chính sách quản lý thị trường vàng của Chính phủ, như siết chặt nhập khẩu vàng, kiểm soát chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế, chỉ định 4 ngân hàng thương mại bán vàng ra dân cư theo giá quy định,…,sẽ giúp giảm tình trạng đầu cơ và ổn định thị trường vàng trong nước.
Thứ tư, nhu cầu vàng trong nước. Nhu cầu vàng trong nước vẫn là yếu tố quan trọng tác động đến giá vàng. Theo Hội đồng Vàng Thế giới, Việt Nam thường xuyên nằm trong nhóm các quốc gia tiêu thụ vàng lớn nhất thế giới, đặc biệt ở khu vực Đông Nam Á (Việt Nam chỉ đứng sau Thái Lan về nhu cầu tiêu thụ vàng). Trong quý III/2024, tổng nhu cầu vàng của Việt Nam sụt giảm so với quý II do giá vàng tăng cao lên mức kỷ lục, nhưng vàng vẫn tiếp tục là kênh đầu tư an toàn và được người dân ưa thích trong bối cảnh kinh tế có nhiều biến động. Đồng thời, lạm phát gia tăng cũng thường đẩy giá vàng tăng cao do vàng được coi là công cụ phòng ngừa rủi ro lạm phát. Nếu lạm phát tại Việt Nam duy trì ở mức cao trong năm 2025, người dân sẽ tăng cường nắm giữ vàng để bảo vệ giá trị tài sản của mình. Bên cạnh đó, sự gia tăng tầng lớp trung lưu ở Việt Nam, theo dự báo của Worldbank, cũng góp phần thúc đẩy nhu cầu tích lũy và tiêu dùng vàng.
Thứ năm, tương quan với các kênh đầu tư khác (BĐS, chứng khoán, gửi tiết kiệm...). Giá vàng thường có mối tương quan nghịch với thị trường chứng khoán và bất động sản. Khi các kênh đầu tư này trở nên kém hấp dẫn do rủi ro tăng cao hoặc thanh khoản suy giảm, dòng tiền sẽ có xu hướng đổ vào vàng như một tài sản trú ẩn an toàn. Ngoài ra, trong bối cảnh lãi suất ngân hàng giảm, khả năng gửi tiết kiệm trở nên kém hấp dẫn, càng thúc đẩy nhu cầu đầu tư vàng. Dự báo trong năm 2025, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ có nhiều khởi sắc nhờ vào kỳ vọng thăng hạng thị trường (VPBankS Research, 2024), trong khi đó, thị trường bất động sản cũng được dự báo bắt đầu bước vào chu kỳ tăng trưởng mới, được hỗ trợ bởi hành lang pháp luật mới và tâm lý người mua nhà cải thiện. Những yếu tố này sẽ ảnh hưởng tới giá vàng theo xu hướng giảm.
